Początek druku w ogóle, a więc sposobu nanoszenia obrazu metodą odbijania go z formy drukowej na drukowane podłoże za pomocą farby drukarskiej, rozwinął się dopiero w momencie wynalezienia papieru. Jednak już starożytni Sumerowie używali kamiennych i drewnianych stempli wytłaczając pismo na glinianych tabliczkach przed ich wypaleniem około 2400 lat p.n.e. Będąc tym samym prekursorami wielokrotnej reprodukcji, która jest istotą druku w ogóle.
Tampondruk może być interpretowany jako przemysłowa ewolucja tradycyjnej i bardzo starej pieczątki. Idąc dalej możemy nawet pomyśleć o drukowaniu za pomocą ziemniaków, czy transferowaniu obrazu za pomocą ugotowanych jaj.
Początki druku tamponowego okryte są jednak nutą tajemniczości. Przyjmuje się, iż to szwajcarscy zegarmistrzowie, malujący tarcze wytwarzanych przez siebie zegarków najpierw pędzlami a z biegiem czasu z pomocą szkieł powiększających i pojedynczych włosów, tworzyli w ten sposób swoje dzieła sztuki. Próbki ich kunsztu można oglądać w szwajcarskim muzeum La Chaux de Fonds. Mówi się, że artyści którzy osiągnęli ten rodzaj kunsztu, zmienili się w ekscentryków za sprawą tak skoncentrowanego umysłu. Pomimo szczegółowych badań przeprowadzonych przez wspomniane muzeum, historycy nadal nie są w stanie określić, kiedy dokładnie nastąpiło przejście do drukowania tamponowego, a więc transfer wygrawerowanych obrazów za pomocą miękkiego stempla. Pewne jest jednak, że proste konstrukcje maszyn były używane już w XVIII wieku.
Narodziny nowoczesnego tampondruku miały miejsce w latach powojennych, a pierwsze kroki w tej dziedzinie podejmowali szwajcarscy rzemieślnicy w branży zegarmistrzowskiej. Proces ten był jednak początkowo uciążliwy ze względu na konieczność używania żelatynowych tamponów, które szybko się zużywały, oraz nie zapewniały powtarzalności w procesu.
Ewolucję tampondruku przyspieszył niemiecki przedsiębiorca, W.Philipp, który w 1968 roku wynalazł silikonowy tampon, umożliwiając drukowanie w kolorach na różnych powierzchniach. Innowacja ta zmieniła oblicze przemysłu drukarskiego, zwiększając szybkość i efektywność produkcji.
Dziś tampondruk jest szeroko stosowaną techniką zdobienia przedmiotów w różnych gałęziach przemysłu. Choć konkuruje z innymi metodami, takimi jak sitodruk czy druk cyfrowy, to właśnie jego unikalne cechy, umożliwiające transfer obrazu na różnorodne powierzchnie, sprawiają, że nadal zyskuje popularność i jest niezastąpiony w wielu dziedzinach przemysłu.
Rozpatrując nazwę procesu pod kątem etymologicznym, niemieckie słowo „tampon” będące rzeczownikiem, w wolnym tłumaczeniu oznacza „wchłonąć” lub „przenieść”. Słowo „druck” oznacza drukuj, a wiec drukuj przenosząc - inaczej mówiąc „druk transferowy”. Proces ten nazywany jest również szlachetniej „tampografią” jednak większość ludzi mówi po prostu „tampodruk lub druk tamponowy ”.
Z chwilą kiedy ludzie zaczęli dostrzegać oczywiste zalety „tampografii” nad procesami takimi jak tłoczenie na gorąco czy popularny już wcześniej sitodruk, rozwinęła się niepodważalna nisza. Przedsiębiorstwa stosujące hot-stamping szybko zorientowały się, że tampondrukiem mogą dekorować swoje produkty, szybciej i z mniejszymi stratami materiału.
W porównaniu z sitodrukiem, druk tamponowy otwiera nowe możliwości dekorowania obiektów trójwymiarowych o różnej strukturze i nieregularnym kształcie. W ten sposób nisza przekształciła się w nową prężnie rozwijającą się branżę. Pod koniec lat osiemdziesiątych wykorzystanie tampondruku w świecie przemysłu wzrosło niemal dwukrotnie.
Druk tamponowy to harmonijne połączenie technik sitodruku, gumowych pieczątek i wklęsłodruku, tworzących fascynujący i niepowtarzalny proces. Początkowo opierał się on na trawieniu miedzianych płyt, wytwarzając w ten sposób obrazy o głębokim wklęsłym kształcie, podobnie jak w tradycyjnym wklęsłodruku. Mimo ewolucji metod i materiałów, kluczowym składnikiem tego procesu pozostaje wytrawiona płyta z wklęsłym obrazem. W tampondruku płyta drukarska nazywana jest "matrycą", czasem także "kliszą". W języku polskim termin "klisza" częściej odnosi się do folii reprodukcyjnej (diapozytywu), z której poprzez technologiczny proces naświetlania i trawienia, można uzyskać matrycę. Jednak słowo "klisza", z j.niemieckiego "klischee", oznacza po prostu "płytę-matrycę".
Następnie powierzchnia matrycy jest pokrywana farbą, a jej nadmiar jest usuwany za pomocą ostrego elementu zgarniającego zwanego raklą. Farba drukarska, pozostaje jedynie w zagłębieniach matrycy. W procesie tampografii, raklowanie nie prowadzi natychmiast do przeniesienia obrazu na podłoże, jak ma to miejsce w sitodruku.
Po cyklu raklowania, elastyczny tampon odciska się na matrycy, podnosząc drukowany obraz, który następnie jest nanoszony na drukowany przedmiot. Proces ten przypomina drukowanie gumowymi pieczątkami, jednak tampon jest tu zawsze medium transferowym, a nie źródłem obrazu.
Różne rodzaje tampografów (tamponiarek – maszyn do druku tamponowego) stosują jedną z dwóch podstawowych zasad działania: "otwartą" lub "zamkniętą". Początkowo tampondruk opierał się na zasadzie otwartej, jednak obecnie większość maszyn stosowanych w nowoczesnym przemyśle, używa zamkniętych kałamarzy farbowych.
Niezależnie od zastosowanego systemu kałamarza farbowego, główny proces pozostaje taki sam. Wymagana jest matryca z wygrawerowanym obrazem przeznaczonym do wydrukowania, wraz z zasobnikiem (kałamarzem) z farbą drukarską wymieszaną z odpowiednim rozcieńczalnikiem oraz miękki silikonowy stempel (tampon drukarski). Nie zapominając oczywiście o przeznaczonym do druku przedmiocie i maszynie, która w większym lub mniejszym stopniu zautomatyzuje proces transferowy.
Proces druku tamponowego to prawdziwa „techniczna magia”, która pozwala na precyzyjne przenoszenie obrazów na różne powierzchnie. Wykorzystuje on kombinację fizycznych i chemicznych zjawisk, adhezja, kohezja, napięcie powierzchniowe oraz elastyczność materiałów używanych w procesie.
Dzięki metodzie tampografii możliwe jest dokładne dopasowanie do kształtu i faktury podłoża, co gwarantuje doskonałą jakość nadruku nawet na trudnych powierzchniach. Ta elastyczność, w połączeniu z właściwą przyczepnością farby do tamponu i jej spójnością, zapewniają niezawodność i precyzję całego procesu drukowania. Tylko kto to zapamięta ?
A zatem, na czym właściwie polega proces technologiczny - druku tamponowego w prostych słowach ?
Także, zapomnij o zawiłościach, a całą resztę zostaw nam, jesteśmy ekspertami!
Druk tamponowy, dzięki swojej wszechstronności i możliwości dekorowania na różnorodnych powierzchniach i kształtach, jest niezastąpioną techniką w wielu dziedzinach przemysłu, umożliwiając precyzyjne i trwałe oznakowanie tysięcy różnych produktów.
Oto kilka oczywistych zastosowań tej techniki w różnych gałęziach przemysłu: AGD, RTV, medycznym, elektronicznym, kosmetycznym, motoryzacyjnym, farmaceutycznym, obuwniczym, optycznym, zabawkarskim, opakowaniowym, reklamowym i wielu, wielu innych.
Sprawdź branże które obsługujemy, a zauważysz tam znajome produkty i producentów. Oni wszyscy zaufali kompetencjom TOSH i powierzyli swoją nowoczesną produkcję naszym innowacyjnym rozwiązaniom.